buil | , n. | moon; month. buil a klou el chaibibeob el btuch el kmard a le klebesei er a eanged; tab el buil, orakiruu, oidudur. |
bilel | n.poss.3s | moon, month, month of pregnancy. bilel a buil er ngii el dioll. | ||||||||||
buil | v.s. | moon-shaped. | ||||||||||
buil a medal | expr. | have large, round, saucer-shaped eyes. | ||||||||||
elecha el buil | expr. | this month. | ||||||||||
elecha el me el buil | expr. | next month. | ||||||||||
ta el buil | expr. | one month. | ||||||||||
tia el me el buil | expr. | next month. | ||||||||||
tia el mlo merek el buil | expr. | last month. | ||||||||||
Examples: | ||||||||||||
| ||||||||||||
More Examples: | ||||||||||||
|
merek | , v.t. | end; finish. merek a rrekui; merekong; ng mla mo merek a urreor; rekil a urreor. |
rekir /rekil | n.poss.3s | its ending; its finish; its completion. | ||||||||||
mo merek | v.t. | finish; end. | ||||||||||
mo merek | v.i. | end; cease. | ||||||||||
mochu merek | v.t.pred. | is about to finish. | ||||||||||
See also: , , | ||||||||||||
Examples: | ||||||||||||
| ||||||||||||
Proverbs: | ||||||||||||
| ||||||||||||
More Examples: | ||||||||||||
|
merek | , n. | flat part of reef. merek a chelmoll el kesai a bad er ngii. |
See also: | ||||||||||||
Examples: | ||||||||||||
| ||||||||||||
More Examples: | ||||||||||||
|
merek | , v.t. | talk harshly or meanly to. merek a oldiu el oungeroel; mla rokengid e merael; kiei el merek er kid. |
rokengii | v.pf.3s | |||||||||||
rirkengii | v.pf.3s.past | |||||||||||
Examples: | ||||||||||||
| ||||||||||||
More Examples: | ||||||||||||
|
omerek | , v.t. | spread (blanket, clothes, news, etc.); stretch out (arms, legs); propogate (religion, belief, etc.); cast or toss (e.g. fishnet); flatten and spread out (e.g. earth). omerek a merek, merekii a bail, merek a babier, berekel. |
merkii /merekii | v.pf.3s | merekii a omerek er a iluil el klalo; berekel a mamed. | ||||||||||
mirrekii | v.pf.3s.past | |||||||||||
merek | v.pf.3p.inan. | merek a omerek; merkii a babier, merek a mamed; berekel a babier. | ||||||||||
milerek | v.pf.3p.inan.past | |||||||||||
berekel | n.poss.3s | |||||||||||
berkall /berokel | v.a.s. | is to be spread or stretched out or propagated. berokel a kirel el oberk; merk a ungil el chais, merekii a osisechakl, berekel. | ||||||||||
berrokel | v.r.s. | spread; stretched out; propagated. berrokel a mla oberk; mla mesumech; berrokel a ungil el chisel, merekii, merek, berekel. | ||||||||||
blerek | v.r.s. | spread; stretched out; propagated. blerek a mla oberek; berrokel, omerek a babier, merekii, merek a chais, berekel. | ||||||||||
oberk | v.erg. | |||||||||||
See also: , | ||||||||||||
Examples: | ||||||||||||
| ||||||||||||
More Examples: | ||||||||||||
|
rak | , n. | year; age; a long while ago (Each Palauan year contains 6 months and corresponds to a period of continuing easterly or westerly winds). rak a uldekial a 12 el buil; ngar er ngii a 360 el klebesei er a chelsel a ta el rak; kot el rak el ngalek a ta rekil. |
rekil | n.poss.3s | rekil a rak er ngii; ildisel a rak el le ngar; tela rekil a ngelekem? | ||||||||||
er se el me el rak | expr. | the year after next. | ||||||||||
er se el mlo merek el rak | expr. | the year before last. | ||||||||||
er tia el me el rak | expr. | next year. | ||||||||||
er tia el mlo merek el rak | expr. | last year. | ||||||||||
Examples: | ||||||||||||
| ||||||||||||
Proverbs: | ||||||||||||
| ||||||||||||
More Examples: | ||||||||||||
|
sandei /Sangdei | , n., [From English] | week; Sunday. Sangdei a ongeuid el sils er a ta el sangdei; ulengull el sils. |
er se el me el sandei | expr. | the week after next. | ||||||||||
er se el mlo merek el sandei | expr. | the week before last. | ||||||||||
er tia el me el sandei | expr. | next week. | ||||||||||
er tia el mlo merek el sandei | expr. | last week. | ||||||||||
Examples: | ||||||||||||
| ||||||||||||
More Examples: | ||||||||||||
|